Vocale muziek in de Franse barok

De opera
De 17^e eeuw was de eeuw van de opmars van de opera. Vanaf het prille begin in Italië rond 1600 werd het genre grenzeloos populair. Niet alleen in Italië zelf dus, maar zeker ook daarbuiten. Lange tijd waren de Fransen echter wel huiverig om Italiaanse opera’s te omarmen, al werden er in Parijs rond het midden van de zeventiende eeuw wel een paar Italiaanse opera’s uitgevoerd.

De eerste belangrijke componist was Jean-Baptiste Lully (1632-1687). Hij slaagde erin elementen van het ballet en het drama samen te voegen tot een vorm die hij tragédie lyrique noemde; muzikale tragedie. Vandaaruit ontstond o.a. ook de mengvorm opéra-ballet. Les Indes galantes van Jean Phillipe Rameau, waaruit in Baroque Sucré een aria wordt vertolkt, is hier een voorbeeld van.

De cantate
Een cantate (ook wel cantata genoemd, Italiaans voor zangstuk) is een muzikale compositie voor een of meer zangers, begeleid door instrumenten. Het bestaat meestal uit meerdere delen. Een barokvorm die in Frankrijk voet aan de grond kreeg en als cantate françoise werd ontwikkeld, al bleef de Italiaanse invloed aanwezig. Als meest verfijnde vorm van vocale kamermuziek, dus om in en met kleine gezelschappen uit te voeren, kwam zij tot bloei in de laatste jaren van het bewind van Lodewijk XIV. Het muzikale centrum bewoog zich in die jaren weg van het geïsoleerde Versailles naar het kosmopolitische Parijs. In de privésfeer van de adel, in salons en culturele genootschappen werd de Italiaanse muziek meer en meer gepropageerd.
Geënt op de Italiaanse structuur met bijvoorbeeld het recitatief en de aria, slopen er gaandeweg meer Franse elementen in. Elementen uit de dans vonden een plek in de compositie. Vaak vormde een slaapscène ook onderdeel van het stuk, het typisch Franse Sommeil. Louis-Nicholas Clérambault, van wie vanmiddag een deel van de cantate Orphée klinkt, schreef maar liefst vijf boeken met cantates tussen 1710 en 1726.